European Harm Reduction Network (C-EHRN) heeft een survey-onderzoek naar hepatitis C onder injecterende druggebruikers in Europa (2022) uitgevoerd. Het rapport van C-EHRN vertegenwoordigt standpunten van maatschappelijke Harm Reduction organisaties. In Europa vormen mensen die drugs injecteren de meerderheid van nieuwe gevallen van hepatitis C, maar toch blijft het testen en behandelen voor hen onvoldoende. Om de hepatitis C eliminatie doelstelling in 2030 te bereiken, is een zorgcontinuüm voor deze doelgroep essentieel.
Barrières om het eliminatiedoel te behalen zijn bijvoorbeeld restricties van beschikbaarheid van direct werkende antivirale middelen (DAA’s) en de kosten voor testen en behandelen. Tijdens de corona pandemie was er een terugval in het bereiken van het eliminatiedoel. Het algemene beeld is dat het testen in 2022 niet is toegenomen. Integendeel, het testen is bij veel diensten afgenomen. Voor sneltesten was er alleen een toename bij zelftesten en bij huisartsen. Voor confirmatie testen was er alleen een toename in gevangenissen. Het is nu zaak om de goede ontwikkeling waarvan sprake was, weer op de rails te zetten. Maatschappelijke organisaties op het gebied van Harm Reduction moeten daarom actief betrokken worden bij de planning en implementatie van het hepatitis C zorgcontinuüm en bij het bewaken van de voortgang in het bereiken van de hepatitis C eliminatiedoelstellingen.
Resultaten
Voor 2022 waren er voor de hepatitis C sectie van de survey reacties uit 31 steden uit 29 landen: Amsterdam, Antwerpen, Athene en Thessaloniki, Barcelona, Berlijn, Bern, Bratislava, Boedapest, Kopenhagen, Dublin, Glasgow, Helsinki, Krakau, Ljubljana, Londen, Luxemburg, Malta, Milaan, Nicosia, Parijs, Porto, Praag, Riga, St. Petersburg, Skopje, Stockholm, Tallinn, Tirana, Wenen, Vilnius en Warschau.
Respondenten uit vijf landen – Litouwen, Noord-Macedonië, Polen, Rusland en Zweden – gaven aan geen hepatitis C richtlijnen te hebben met betrekking tot mensen die drugs injecteren.
In 2022 waren, net als in 2021, DAA’s voor de behandeling van hepatitis C in alle steden beschikbaar. DAA’s waren zonder beperkingen toegankelijk in 19 steden (63%) en met beperkingen in 9 steden (30%). Respondenten uit Amsterdam, Barcelona, Berlijn, Glasgow, Londen en Tallinn – 20% van alle steden – meldden dat er sprake is van stigma en discriminatie. Op de vraag of DAA’s vergoed worden bij injecterende druggebruikers hebben 29 landen deze vraag beantwoord. In negen landen wordt de behandeling ook zonder verzekering vergoed. In 10 landen – Albanië, Oostenrijk, Estland, Litouwen, Noord-Macedonië, Polen, Slowakije, Slovenië, Zweden en Zwitserland – is dat niet het geval. In zes landen waren er beperkingen op de terugbetaling. Vier respondenten wisten het niet.
Conclusie
De onderzoekers concluderen dat een gebrek aan integratie met de gezondheidszorg, het gebrek aan financiering, een gebrek aan personeel en het gebrek aan politieke steun, de meest voorkomende oorzaken zijn om de doelstelling eliminatie hepatitis C niet te bereiken.
Bron: Rigoni, R; Jeziorska, I.; Tammi, T.; van der Gouwe, D. (2023). Civil Society Monitoring of Harm Reduction in Europe, 2022. Data Report. Amsterdam, Correlation – European Harm Reduction Network.