Het stopzetten van langdurige nucleoside/nucleotide antivirale behandeling voor hepatitis B kan bij sommige mensen genezing bewerkstelligen, volgens onderzoek gepresenteerd door F. van Bömmel (Leipzig University Hospital, Duitsland) op het Digital International Liver Congress 2020. Dit kan gebeuren omdat opflakkeringen van virale replicatie en ontsteking die kunnen optreden wanneer de medicijnen worden gestopt, een duurzame immuuncontrole van het virus veroorzaken.
Nucleoside/nucleotide-analogen zoals tenofovir disoproxilfumaraat (TDF; Viread), tenofovir alafenamide (TAF; Vemlidy) en entecavir (Baraclude) kunnen de replicatie van het hepatitis B-virus tijdens de behandeling onderdrukken. Omdat bij zeer weinig mensen verlies van hepatitis B-antigeen (HBsAg) of seroconversie van hepatitis B-antilichamen optreedt als alleen antivirale middelen worden gebruikt, bevelen de richtlijnen een behandeling van onbepaalde duur aan.
In de Stop-NUC studie werden 158 patiënten geïncludeerd met HBeAg-negatieve chronische hepatitis B die gedurende ten minste vier jaar een onderdrukking van het virus onder 1000 IE/ml hadden tijdens het gebruik van TDF, entecavir, lamivudine of telbivudine. Iets meer dan 60% was man, ongeveer 80% was Caucasian en de mediane leeftijd was 52 jaar. Bij aanvang van de studie hadden de patiënten een normale ALT en geen van hen had vergevorderde fibrose of cirrose. Patiënten met leverkanker, hiv, hepatitis C of hepatitis D co-infectie en mensen met bovenmatig alcoholgebruik werden uitgesloten. De deelnemers werden willekeurig toegewezen om de antivirale behandeling te stoppen of voort te zetten. De follow-up duurde 96 weken. Tijdens de follow-up kregen alle patiënten die stopten met antivirale middelen opflakkeringen van de virale load. In sommige gevallen was dit echter van voorbijgaande aard en werd het virus zonder medicijnen opnieuw onderdrukt. Na 96 weken was bij 18% van de deelnemers die stopten met antivirale middelen het virus onderdrukt; bij 77% van de mensen die stopten met antivirale middelen was de ALT-waarde binnen het normale bereik. De onderzoekers concludeerden dat 41% van degenen die stopten met de behandeling in ‘aanhoudende remissie’ verkeerde, gedefinieerd als HBV-DNA onder 2000 IE/ml en normale ALT. HBsAg-verlies trad op tijdens de follow-up periode, waarbij sommige deelnemers een sterke daling vertoonden kort na het stoppen van de behandeling en anderen een langzame afname vertoonden. Elf deelnemers (14%) hervatten de behandeling vanwege ernstige of aanhoudende verhoging van de leverenzymen, een hoge virale load of wegens de beslissing van hun arts. Tweederde (68%) van de deelnemers had geen indicatie voor behandeling volgens de huidige EASL-aanbevelingen.
Deze eerste grootschalige gerandomiseerde studie toont het potentieel aan van stopzetting van langdurige nucleoside /nucleotide behandeling bij patiënten met HBeAg chronische hepatitis B. Wegens opflakkering van ALT is langdurige monitoring na stopzetting van de behandeling wel noodzakelijk, concludeerden de onderzoekers.
Bron: Van Bömmel F et al. Response to discontinuation of long-term nucleos(t)ide analogue treatment in HBeAg negative patients: Results of the Stop-NUC trial. Journal of Hepatology, supplement 1 [International Liver Congress], LBO06, S118, 2020. Presentatie.