Hepatitis B en hepatitis C sneltesten Bijgewerkt op 04.05.21

Hepatitis B en hepatitis C sneltesten. Met een hepatitis B of hepatitis C sneltest (Point of Care test) kan  binnen korte tijd bepaald worden of iemand besmet is met het hepatitis B of hepatitis C-virus. Dit klinkt eenvoudig; het gebruik van deze testen verlangt echter wel enige toelichting.

Het grote voordeel van sneltesten is dat deze op (elke) locatie kunnen worden uitgevoerd en binnen een uur een testresultaat geven. Dit maakt deze testen ideaal voor gebruik op locaties waar laboratoriumfaciliteiten niet beschikbaar zijn en waar de testen door geschoold personeel uitgevoerd kunnen worden, en waar medische counseling aanwezig is. Nadelen zijn dat niet alle testen even betrouwbaar zijn en dat bij gebruik van deze testen men goed op de hoogte moet zijn van de gevoeligheid en specificiteit van de test. De test moet volgens de beschrijving uitgevoerd worden en een positief resultaat moet bevestigd worden. Bij ‘thuisgebruik’ van deze testen is medische counseling niet direct aanwezig , dit is echter wel belangrijk.

Hepatitis C sneltest

De OraQuick HCV test (OraSure) is een test die uitgevoerd wordt op vingerprikbloed. Deze test is FDA-approved en in de EU goedgekeurd voor gebruik op laboratoria en binnen medische settings zoals EHBO en bij GGDen. De gevoeligheid van de test is 97,8 – 99,3% (JID 2011; 204 (6): 825-31). De specificiteit is meer dan 99,5%. Hieruit kan geconcludeerd worden dat het af en toe voor kan komen dat een infectie gemist wordt maar dat een positief testresultaat vrij zeker positief is. De test detecteert antilichamen tegen hepatitis C. Er bestaat ook een OraQuick HCV test (OraSure) die uitgevoerd wordt op mond slijmvlies. Van deze test is gebruik gemaakt bij het project ‘Opsporen hepatitis C in maatschappelijke opvang’.

Na een besmetting met hepatitis C-virus kan het echter weken tot maanden duren voordat deze antistoffen aanwezig zijn. Bekijk het artikel ‘Bloedonderzoek hepatitis C‘. In de periode na een besmetting is een negatief resultaat dus niet betrouwbaar. Binnen laboratoria is het gebruikelijk een positief testresultaat (met welke antistoftest dan ook) te bevestigen met een tweede test. Bij het gebruik van een sneltest is dit eveneens nodig. Bij een positief testresultaat (anti-HCV aanwezig) zal uiteindelijk een PCR uit moeten wijzen of het virus zelf nog aanwezig is; immers bij 60-85% van de besmette personen zal het virus aanwezig blijven en de infectie chronisch worden.

Naast de OraQuick zijn er enkele andere sneltesten beschikbaar, bv de VIKIA van BioMérieux en een test van MedMira (niet FDA approved). De test van MedMira is minder gevoelig dan de OraQuick.

Jordan J. Feld heeft een overzicht gemaakt van verschillende soorten sneltesten voor de diagnose van hepatitis C, met voor- en nadelen. [1]

Hepatitis B sneltest

Van de sneltesten op hepatitis B is wellicht de Determine van Abbott (via Alere) de bekendste. Deze test detecteert het HBsAg in vingerprikbloed met een gevoeligheid van ca. 95% en een specificiteit van bijna 100%. Ook hier kunnen incidenteel infecties gemist worden en dient een positief testresultaat bevestigd te worden door een tweede test. Bekijk ook het artikel ‘Hepatitis B serologie‘.

Ook andere testen worden of werden aangeboden, bv de Hep B STAT-PAK, de HEPACARD, de doublecheck van Orgenics en een test van Genelabs, Trinity en de SeroDia van Fujirebio. Het is niet duidelijk of deze in Nederland te krijgen zijn.

De WHO heeft in 2001 een vergelijking uitgevoerd van verschillende sneltesten op hepatitis B en hepatitis C. Er zijn sites op internet waar deze testen voor rond de 20 euro per stuk besteld kunnen worden. Op deze sites is echter vaak niet te achterhalen welk merk test er wordt opgestuurd en wat de gevoeligheid en specificiteit van de testen zijn.

Binnen Nederland is het ook mogelijk om je anoniem te laten testen op geslachtsziektes via SOA-poli’s of GGDen. Ook online worden deze mogelijkheden aangeboden. Hierbij wordt bloed opgestuurd naar gecertificeerde laboratoria waar gevalideerde methoden worden gebruikt en het testresultaat bevestigd wordt. Bij een positief testresultaat wordt aanbevolen om verder medische hulp te zoeken.

Referenties

1. Jordan J. Feld. Hepatitis C Virus Diagnostics: The Road to Simplification. Clinical Liver Disease a multimedia review journal, December 2018. DOI: https://doi.org/10.1002/cld.760