Leververvetting door eigen bacteriën in de darm die alcohol produceren. Onderzoekers van het Amsterdam UMC en het Spaarne Gasthuis hebben aangetoond dat darmbacteriën veel meer alcohol kunnen produceren dan tot nu toe bekend is. Dit kan de oorzaak en aanjager zijn van non alcoholic fatty liver disease (NAFLD, niet alcoholische leververvetting). De resultaten zijn gepubliceerd in Nature Medicine.
Overmatig alcoholgebruik kan leververvetting veroorzaken. Maar bij mensen met NAFLD is geen sprake van hoge alcoholconsumptie. Arts-onderzoeker Stijn Meijnikman: “Dat darmbacteriën alcohol kunnen maken, was al bekend. Maar niet dat het zoveel kan zijn. Als patiënt merk je daar niets van omdat de lever de alcohol afbreekt. Uit onze studie blijkt nu dat bij 40% van de NAFLD-patiënten alcohol toch een rol speelt, alleen gaat het dan om alcohol die gemaakt is door eigen darmbacteriën.”
Onderzoek
De onderzoekers gebruikten voor hun onderzoek bloed uit de poortader, het bloedvat dat stoffen van de darmen naar de lever transporteert. In de lever worden schadelijke stoffen zoals alcohol afgebroken. Meijnikman: “Wij wilden weten hoeveel alcohol er in het bloed zit voordat de lever zijn zuiverende werk doet. Toen vonden we hoge concentraties die overeenkomen met 0.35 liter pure alcoholconsumptie per dag. Wij vermoeden dat dit een belangrijke rol speelt bij het ontstaan en in stand houden van leververvetting bij mensen met NAFLD.”
De onderzoekers bepaalden bij 146 mensen met en zonder leververvetting de alcoholconcentratie in perifeer bloed (dat al gezuiverd is door de lever) tijdens het nuttigen van een maaltijd. Ook bij gezonde mensen vonden ze hoge alcoholconcentraties in de poortader. De alcoholconcentratie steeg door het nuttigen van een maaltijd, maar was in het perifere bloed ongeveer 200 keer lager dan de concentratie in de poortader. Naar mate mensen ernstiger ziek waren, nam de alcoholconcentratie in het perifere bloed toe.
Meijnikman: “Dit laat zien dat de lever een grote capaciteit heeft om bloed van alcohol te zuiveren. En dat alcohol een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van leververvetting. Ook als we levercellen onder de microscoop bekijken, lijken de levercellen van mensen met niet-alcoholische leververvetting erg op die van mensen met alcoholische leververvetting.”
Bron: Amsterdam UMC
Bij 47% van de mensen met leververvetting veroorzaakt de langdurige aanwezigheid van vetten (8-13 jaar) een ontsteking in de lever met beschadiging van de levercel. Er is dan sprake van non-alcoholic steatohepatitis (NASH). Bij 10-30% van de mensen met NASH ontstaat levercirrose met de complicaties leverfalen en leverkanker.
Meestal hebben mensen met leververvetting geen klachten. Soms is er sprake van moeheid, malaise of vage buikklachten. Klachten zoals moeheid, gewichtsverlies en spierzwakte zijn er wel bij NASH.