Wat zijn de risicofactoren voor leververvetting (NAFLD)? Kwalitatief hoogwaardige voeding, fysieke activiteit en hoger opleidingsniveau zijn geassocieerd met een lager risico op NAFLD bij de Amerikaanse bevolking, blijkt uit onderzoek van Eduardo Vilar-Gomez e.a. gepubliceerd in Hepatology oktober 2021.
In een cross-sectional studie van de National Health and Nutrition Examination Surveys, 2017-2018, werd bij 3589 deelnemers het verband onderzocht tussen kwaliteit van de voeding, fysieke activiteit, sociaal economische status en het risico op NAFLD.
Resultaten
Het blijkt dat het risico op NAFLD lager was bij fysiek actieve (≥600 min/week) versus inactieve deelnemers (<600 min/week) (OR:0.71, P=0.043). Een kwalitatief hoogwaardig dieet was geassocieerd met een lager risico op NAFLD (OR: 0,58, P<0,01) vergeleken met een niet kwalitatief hoogwaardig dieet. Het laagste NAFLD-risico werd waargenomen bij degenen die fysiek actief waren en een kwalitatief hoogwaardig dieet gebruikten (OR: 0,43, P<0,01). BMI en buikomtrek mediëren significant het effect van een kwalitatief hoogwaardig dieet en fysieke activiteit op het NAFLD-risico. Het opleidingsniveau (hogeschool of hoger) (OR: 0,65, P=0,034) was geassocieerd met een verminderd NAFLD-risico. Een kwalitatief hoogwaardig dieet en verhoogde fysieke activiteit medieerden gedeeltelijk het effect van voorlichting op het NAFLD-risico. Het totale effect van voorlichting op het NAFLD-risico gemedieerd door kwalitatief hoogwaardig dieet was 29%. Het effect van voorlichting op het NAFLD-risico door fysieke activiteit was 8%.
Bron: Vilar-Gomez, E., Nephew, L.D., Vuppalanchi, R., Gawrieh, S., Mladenovic, A., Pike, F., Samala, N. and Chalasani, N. (2021), High quality diet, physical activity and college education are associated with low risk of NAFLD among the U.S. population. Hepatology. Accepted Author Manuscript. https://doi.org/10.1002/hep.32207
NAFLD
De belangrijkste risicofactoren voor leververvetting zijn overgewicht, hoge bloeddruk en diabetes type 2. In 2020 had 50% van de Nederlanders van 18 jaar en ouder overgewicht, waarvan 13,9% ernstig overgewicht (obesitas). Overgewicht komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Bij obesitas is dat andersom: meer vrouwen hebben obesitas dan mannen. Van de kinderen van 4 tot en met 17 jaar oud had 14,7% in 2020 overgewicht, waarvan 12,2% matig overgewicht en 2,5% obesitas. Het percentage kinderen rond de 2 jaar met (ernstig of matig) overgewicht is 8,0%. Er is aangetoond dat jongeren met overgewicht meer risico hebben op ernstige leverafwijkingen op volwassen leeftijd.
Behandeling
Er is (nog) geen specifieke behandeling voor leververvetting (NAFLD) en NASH. Het advies is: afvallen, waarbij het streven is naar een gewichtsverlies van 7-10%; diabetes controle; verlaging verhoogd cholesterol; voldoende beweging; mediterraan dieet. Een mediterraan dieet bestaat uit een hoge inname van olijfolie, noten, fruit, groenten en vis, en een lage inname van rood en verwerkt vlees en toegevoegde suikers.