Snelle HCV RNA testen op locatie en koppelen aan zorg bij cliënten van de maatschappelijke opvang (MO) kan bijdragen aan het gestelde doel van de WHO om hepatitis C in 2030 te elimineren als volksgezondheidsprobleem. Mensen die drugs injecteren (PWID) worden onevenredig zwaar getroffen door het hepatitis C-virus, en zijn vaak dakloos. Om het opsporen van hepatitis C bij deze personen te verbeteren, is in 2020 de haalbaarheid van snelle HCV RNA testen op locatie bij cliënten van MO in Amsterdam onderzocht.
In dit project, uitgevoerd door De Regenboog Groep, Stichting Mainline, GGD Amsterdam en de MDL afdeling van OLVG, zijn de aanbevelingen uit het in 2017 uitgevoerde project ‘Hepatitis C: van testen tot behandelen’ geïmplementeerd. Workshops over hepatitis C zijn gegeven aan personeel van de acht deelnemende MO locaties. In iedere onderzochte instelling werd een personeelslid als ‘hepatitisambassadeur’ aangesteld. Een Physician Assistant van het ziekenhuis was betrokken bij ‘koppelen aan zorg’.
Op vrijwillige basis werd bij 150 cliënten (87% mannen; mediane leeftijd 47 jaar) na het invullen van een risico vragenlijst op locatie een HCV RNA test (Xpert HCV Viral Load assay, Cepheid) via vingerprik afgenomen. De uitslag van de test was binnen 60 minuten bekend. Zeven cliënten waren HCV RNA positief (4,7%, 95% CrI = 1,31-8,09; 7/150). Hiervan werden vijf (71%) gekoppeld aan zorg, van wie vier (57%, 4/7) zijn begonnen met de behandeling en één (14%, 1/7) als gevolg van een interactie tussen geneesmiddelen niet behandeld kon worden. Van deze vier mensen voltooiden er twee de behandeling (50%), van wie er één (25%) na 12 weken een aanhoudende virologische respons bereikte. (Inmiddels hebben alle vier de behandeling voltooid.) De HCV RNA-positieve cliënten waren voornamelijk afkomstig uit Oost-Europa (posterior-odds ratio (OR) = 3,59 (95% geloofwaardig interval (CrI) = 1,27-10,04)) en hebben (ooit) drugs geïnjecteerd (ooit: posterieure OR = 3,89 (95% CrI = 1,37-11,09); recent: posterieure OR = 3,94 (95% CrI = 1,29-11,71)).
De onderzoekers concluderen dat snelle HCV RNA testen op locatie en ondersteuning van ziekenhuispersoneel belangrijk zijn om cliënten van de MO met hepatitis C op te sporen en te behandelen. De onderzoekers doen de aanbeveling dat toekomstige testinterventies zich richten op mensen van Oost-Europese afkomst. Een screeningstrategie die bestaat uit één stap ‘sneltesten op locatie en koppelen aan zorg’ kan bijdragen aan het gestelde doel van de WHO om hepatitis C in 2030 te elimineren als volksgezondheidsprobleem.
Bronnen:
Generaal, E.; Logtenberg van der Grient, H.; Schatz, E.; van Santen, D.K.; Boyd, A.; Woods, S.K.; Baak, B.L.C.; Prins, M. A Feasibility Study to Increase Chronic Hepatitis C Virus RNA Testing and Linkage to Care among Clients Attending Homeless Services in Amsterdam, The Netherlands. Diagnostics 2021, 11, 1197. https://doi.org/10.3390/ diagnostics11071197
Logtenberg-van der Grient, H., Warmoeskerken, R., van Woerden, E. et al. Hepatitis C: van testen tot behandelen. TSG Tijdschr Gezondheidswet 97, 116–121 (2019). https://doi.org/10.1007/s12508-019-0234-6